Iniekcja dostawowa nazywana jest często wiskosuplementacją. Skutecznie poprawia funkcje stawów objętych stanem zapalnym, zmianami zwyrodnieniowymi lub po urazie. Bezpośrednie podanie preparatu w chorą okolicę pozwala zadziałać substancjom aktywnym tam, gdzie są najbardziej potrzebne.
Spis treści
Co to są iniekcje dostawowe ?
Iniekcje dostawowe są mało inwazyjną metodą leczenia ortopedycznego, która polega na wykonaniu zastrzyku z odpowiednio dobranym środkiem leczniczym, bezpośrednio w obszar chorobowy stawu. Metoda ta jest też skuteczna przy leczeniu urazów, kontuzji i stanów przeciążeniowych w zasadzie wszystkich stawów w ciele ludzkim.
Czym różni się iniekcja dostawowa od okołostawowej ?
Iniekcja dostawowa od okołostawowej różni się przede wszystkim lokalizacją podania preparatu.
- Iniekcja dostawowa (iniekcja stawowa) podawana jest bezpośrednio do stawu, tj. wewnątrz torebki stawowej. Stanowi bezpośrednią interwencję w obszarze dotkniętym dolegliwością, co pozwala na skierowanie leków bezpośrednio do miejsca, gdzie jest potrzebne ich działanie.
- Iniekcja okołostawowa jest podawana wokół stawu, ale nie wewnątrz torebki stawowej. Może być stosowana do leczenia stanów zapalnych lub bólu wokół stawów, ale nie działa bezpośrednio wewnątrz stawu.
Iniekcje dostawowe pod kontrolą USG – wskazania
Iniekcje dostawowe mają bardzo szerokie zastosowanie, między innymi przy:
- zapaleniu kości i stawów,
- zapaleniu kaletki,
- zapaleniu korzeni nerwowych,
- ganglionie (torbiel galaretowata),
- obrzękach nerwu,
- wysięku około ścięgnisty,
- zapaleniu rozścięgna,
- łokciu tenisisty, golfisty,
- entezopatii ścięgna podeszwowego,
- zwyrodnieniu przyczepu ścięgna Achillesa,
- zapaleniu pochewek ścięgnistych ścięgna Achillesa,
- kolanie skoczka,
- całkowitej regeneracji i wygojeniu pękniętych krążków międzykręgowych kręgosłupa,
- naderwaniu przyczepów więzadeł i ścięgien,
- uszkodzeniu stożka rotatorów, ścięgna bicepsa stawu ramiennego,
- uszkodzeniu i zmiany degeneracyjne chrząstki stawowej,
- uszkodzeniu łąkotkowe,
- uszkodzeniu więzadeł krzyżowych, pobocznych stawu kolanowego,
- wczesnych zmianach zwyrodnieniowych stawów,
- przyśpieszeniu gojenia kości i tkanek miękkich, leczenie braku zrostu kostnego, stawów rzekomych.
Jakie preparaty są stosowane do iniekcji dostawowych ?
W zależności od schorzenia, postawionej diagnozy oraz indywidualnych potrzeb, ortopeda dobiera odpowiedni środek, który zostanie następnie zaaplikowany pacjentowi poprzez iniekcję. Najczęściej stosuje się:
- kwas hialuronowy – a dokładnie syntetyczny odpowiednik naturalnie występującego w organizmie kwasu hialuronowego, który wpływa na jakość płynu stawowego, przez co zmniejszają się dolegliwości bólowe oraz poprawia się ruchomość stawu,
- blokada – bezpośrednie podanie roztworu środka znieczulającego (lub mieszaniny środków przeciwbólowych i glikokortykosterydów) do źródła bólu, powoduje to wyłączenie przewodnictwa nerwowego na danym obszarze,
- osocze bogatopłytkowe – pozyskiwane bezpośrednio z krwi pacjenta poprzez proces wirowania, wstrzyknięte w staw pobudza naturalne procesy regeneracyjne organizmu oraz produkcję zdrowych, nieuszkodzonych komórek.
Kwas hialuronowy
Iniekcje kwasem hialuronowym wskazane są w przypadku niedoboru płynu maziowego w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów. Wstrzykiwany preparat ma za zadanie czasowo zastąpić brakujący płyn stawowy, dodatkowo posiada właściwości smarujące i amortyzujące, tak jak naturalnie występujący płyn maziowy w stawach. Dostawowe podanie kwasu hialuronowego lub jego soli sodowej normalizuje lepkość i elastyczność płynu stawowego oraz aktywuje procesy naprawcze chrząstki stawowej. Efektem tego jest zmniejszenie tarcia w stawie i ograniczenie dolegliwości bólowych.
Blokada
Blokady ortopedyczne mają zastosowanie w leczeniu zespołów bólowych i stanach zapalnych schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego (głównie w chorobach barku, kolan lub kręgosłupa). Zabieg polega na bezpośrednim podaniu roztworu środka znieczulającego (lub mieszaniny środków przeciwbólowych i glikokortykosterydów) do źródła bólu. W ten sposób dochodzi do oddziaływania na elementy obwodowego układu nerwowego lub bezpośrednio na stawy, ponieważ blokada wyłącza przewodnictwo nerwowe na danym obszarze, a to przyczynia się do zmniejszenia odczuwanego przez pacjenta bólu. Dodatkowo działa też przeciwzapalnie.
Osocze bogatopłytkowe
Osocze bogatopłytkowe inaczej PRP (Platelet Rich Plasma), koncentrat płytek krwi, jest to autologiczny preparat krwiopochodny zawierający skoncentrowane płytki krwi, które są zawieszone w niewielkiej objętości osocza. Otrzymywane są z krwi obwodowej pobranej od pacjenta, poprzez jej wirowanie, co powoduje rozdzielenie poszczególnych elementów morfotycznych zależnie od ich ciężaru i skutkuje zagęszczeniem PLT. PRP cechuje zwiększone stężenie tak zwanych płytkopochodnych czynników wzrostu, białek wydzielanych z ziarnistości α PLT w czasie ich aktywacji. Czynniki te pełnią kluczową rolę we wspomaganiu procesów regeneracyjnych tkanek.
Do czego stosuje się zastrzyki z osocza bogatopłytkowego ?
Wskazania do terapii autologicznych:
- entezopatia ścięgna podeszwowego,
- kolano skoczka,
- łokieć tenisisty, golfisty,
- naderwanie przyczepów więzadeł i ścięgien,
- przyśpieszenie gojenia kości i tkanek miękkich, leczenie braku zrostu kostnego, stawów rzekomych,
- uszkodzenia stożka rotatorów, ścięgna bicepsa stawu ramiennego,
- uszkodzenia i zmiany degeneracyjne chrząstki stawowej,
- uszkodzenia łąkotkowe,
- uszkodzenia więzadeł krzyżowych, pobocznych stawu kolanowego,
- wczesne zmiany zwyrodnieniowe stawów,
- zwyrodnienie przyczepu ścięgna Achillesa,
- zapalenie pochewek ścięgna Achillesa.
Do czego stosuje się zastrzyki z kwasu hialuronowego w kolano ?
Zastrzyki z kwasu hialuronowego stosuje się w leczeniu objawów związanych z chorobami stawów, m.in.: artroza, zwłaszcza w przypadku kolan. Kwas hialuronowy jest naturalnie występującym składnikiem płynu stawowego, który działa jako „smar i amortyzator” w stawach. W przypadku schorzeń stawów, poziom kwasu hialuronowego w stawie może być zmniejszony, co prowadzi do pogorszenia funkcji stawu i zwiększenia bólu.
Stosowanie zastrzyków z kwasu hialuronowego w kolano ma na celu:
- Łagodzenie bólu: Kwas hialuronowy działa jako naturalny „smar” w stawach, pomagając zredukować tarcie między kośćmi i zmniejszyć ból podczas ruchu.
- Poprawa ruchomości stawu: Poprzez zwiększenie poziomu kwasu hialuronowego w stawie, zastrzyki mogą pomóc poprawić ruchomość stawu i zmniejszyć sztywność.
- Zmniejszenie stanu zapalnego: Kwas hialuronowy może mieć także działanie przeciwzapalne, co pomaga zmniejszyć stan zapalny wewnątrz stawu.
- Opóźnienie postępu choroby: Istnieją dowody sugerujące, że regularne podawanie zastrzyków z kwasem hialuronowym może pomóc opóźnić postęp choroby stawów.
Czy iniekcje są bolesne ?
Iniekcje wykonywane są zwykle ze znieczuleniem miejscowym i z precyzyjnym umieszczeniem igły za pomocą USG, dzięki temu dyskomfort podczas zabiegu jest minimalny. Zaznaczyć jednak należy, że wszystko zależy od indywidualnej wrażliwości pacjenta.
Przebieg zabiegu iniekcji dostawowych
Zabieg iniekcji ortopedycznej trwa dosłownie kilka minut. Jego przebieg możemy podzielić na kilka etapów:
1. Konsultacja
Przed wykonaniem zabiegiem lekarz przeprowadza z pacjentem wywiad, podczas którego ocenia stan stawu oraz podejmuje decyzję o wyborze preparatu, liczbie i częstotliwości wykonywania zastrzyków. W niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie badań obrazowych stawu przed zabiegiem.
2. Przygotowanie
Obszar wkucia jest oczyszczany i dezynfekowany, aby zapobiec ryzyku infekcji. Może zostać zastosowane miejscowe znieczulenie, aby zminimalizować ból związany z wkłuciem.
W przypadku osocza bogatopłytkowego, pobierana zostaje krew pacjenta, która następnie zostaje odwirowana.
3. Wprowadzenie igły i wstrzyknięcie
Ortopeda za pomocą cienkiej igły wprowadza do stawu odpowiedni środek leczniczy. Lekarz może korzystać z USG, aby upewnić się, że igła jest właściwie umieszczona.
4. Zakończenie zabiegu
Po wstrzyknięciu preparatu igła jest usuwana, natomiast miejsce wkłucia zostaje zabezpieczone jałowym opatrunkiem.
Po zabiegu można wrócić do codziennych obowiązków, choć zaleca się unikanie dużych obciążeń stawu, forsownego lub długotrwałego wysiłku.
Iniekcje dostawowe i okołostawowe – przeciwwskazania
Iniekcje ortopedyczne uznawane są za zabiegi bezpieczne, jednak ostateczną klasyfikację co do przeprowadzenia zabiegu podejmuje ortopeda, istnieje bowiem kilka przeciwwskazań.
Przeciwwskazania – osocze bogatopłytkowe:
- ciąża i karmienie piersią,
- zespół wątrobowo-nerkowy,
- leczenie środkami immunosupresyjnymi,
- ostre zakażenia wirusowe (HCV, HBV, HIV),
- choroby układowe: sklerodermia, immunologiczne choroby naczyń,
- alergia na nukleotydy,
- choroby krwi (białaczka, trombocytopenia),
- nowotwory,
- sepsa,
- przewlekłe choroby wątroby,
- terapia antykoagulantami.
Przeciwwskazania – kwas hialuronowy:
- ciąża i karmienie piersią,
- wszelkie ropne zapalenia stawów,
- zaburzenia krzepliwości krwi,
- skłonność do blizn przerostowych i keloidów,
- zmiany skórne stawów kolanowych (okolicy iniekcji)
- bakteryjne zapalenie wsierdzia,
- obniżenie odporności,
- przyjmowanie leków immunosupresyjnych oraz implanty stawu, którego miałaby dotyczyć iniekcja,
- uczulenie na kwas hialuronowy lub inny składnik preparatu,
- infekcje w miejscu zabiegu (wirusowe, bakteryjne) lub nawracające stany zapalne skóry,
- choroby autoimmunologiczne (układu odpornościowego) i nowotworowe, choroby wątroby,
- niewyrównana cukrzyca,
- epilepsja.
Przeciwwskazania – blokada:
- uogólnione zakażenia grzybicze,
- uczulenie na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników leku,
- uogólnione choroby infekcyjne,
- ciąża w szczególności I trymestr,
- nieustabilizowana cukrzyca,
- niedawno wykonane lub zaplanowane szczepienia w najbliższym czasie,
- depresja lub depresja maniakalna (choroba afektywna dwubiegunowa),
- niedawny kontakt z osobą chorą na ospę wietrzną, półpasiec lub odrę,
- brak współpracy pacjenta z lekarzem.
Jakie są skutki uboczne iniekcji ?
U niektórych pacjentów mogą wystąpić skutki uboczne iniekcji dostawowych. Mogą to być między innymi: ból w miejscu nakłucia, krwawienie, ból głowy, zaczerwienienie lub swędzenie skóry, przyśpieszone bicie serca. Najczęściej ustępują po około 3 dniach od wykonania zabiegu.
Ile kosztuje zastrzyk w kolano z kwasu hialuronowego ?
Koszt zastrzyku kwasem hialuronowym waha się w zależności od dawki i rodzaju preparatu. Średnio może wynieść od 400 do 900 złotych.
Podsumowanie
Iniekcje dostawowe i okołostawowe to nowoczesne i skuteczne rozwiązania dla osób cierpiących na różne schorzenia stawów. Dla wielu pacjentów stanowią one realną alternatywę do bardziej inwazyjnych metod leczenia pomimo kilku przeciwwskazań.
Bibliografia
1. Ł. Szelerski, M. Ambroziak, P. Skowronek, P. Małdyk, Rola wiskosuplementacji w profilaktyce i leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawy kolanowego – przegląd danych dotyczących xylanu G-F20, 2014
2. A. Mohammed, M. Ahmed, A. Hussam Elamin, M. Ajay, A. Ismael, Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego przy zastosowaniu iniekcji osocza bogatopłytkowego
pod kontrolą ultrasonograficzną: systematyczny przegląd piśmiennictwa, 2018
3. https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/011/199/original/Strony_od_MpD_2010_03-8.pdf?1467887357
